Mẹo Bắt Đầu Việc Tập Đi Vệ Sinh Cho Bé

Đây là cách giúp mẹ dạy bé đi vệ sinh khi bé đã sẵn sàng nói lời tạm biệt với tã.

Nội dung chính

Mẹ có thể đã (rất vui mừng) nhận thấy rằng gần đây mình thay tã ít hơn và bé yêu thường giữ khô trong suốt giấc ngủ trưa. Những dấu hiệu này, cùng với các dấu hiệu khác, cho thấy có lẽ đã đến lúc bắt đầu vào hành trình tập đi vệ sinh.

Chìa khóa để việc tập đi vệ sinh thành công là sự kiên nhẫn và nhận thức rằng mỗi bé sẽ đạt được cột mốc quan trọng này theo nhịp độ riêng của mình. Các phương pháp khác nhau sẽ phù hợp với từng bé, nhưng những mẹo dưới đây thường sẽ giúp mẹ đạt được kết quả tốt.

Làm sao để mẹ biết bé đã sẵn sàng để học đi vệ sinh?

 Nếu bé yêu chưa sẵn sàng về mặt phát triển, thì dù mẹ có áp dụng những chiến lược tốt nhất cũng sẽ không mang lại hiệu quả. Hãy chờ đợi những dấu hiệu rõ ràng sau đây để biết khi nào bé đã sẵn sàng bắt đầu:

  • Mẹ thay tã ít hơn. Cho đến khi bé khoảng 20 tháng tuổi, bé vẫn đi tiểu khá thường xuyên, nhưng khi bé có thể giữ khô ít nhất một hoặc hai tiếng, đó là dấu hiệu cho thấy bé đang phát triển khả năng kiểm soát bàng quang và đã sẵn sàng về mặt thể chất để học đi vệ sinh.

  • Thói quen đi ngoài của bé trở nên đều đặn hơn. Điều này giúp mẹ dễ dàng nhận ra khi nào là thời điểm thích hợp để cho bé ngồi bồn cầu.

  • Bé bắt đầu nói nhiều hơn về việc đi vệ sinh. Khi bé bắt đầu thông báo việc đi tiểu và đại tiện bằng cách nói ra hoặc thể hiện qua nét mặt, đó là dấu hiệu cho thấy việc tập đi vệ sinh đang đến gần.

  • Bé nhận ra và không thích tã ướt hoặc bẩn. Bé có thể bất ngờ quyết định rằng không muốn ở trong chiếc tã ướt hoặc bẩn nữa. Đó là dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng sử dụng bồn cầu rồi đấy.

Trẻ em mắc ASD có thể có những sở thích rất đặc biệt

Khi nào nên bắt đầu dạy bé đi vệ sinh?

 Thông thường, bé chưa sẵn sàng học đi vệ sinh trước 2 tuổi, và một số bé có thể phải đợi đến tận 3 tuổi rưỡi.

Điều quan trọng là mẹ phải kiên nhẫn và tránh ép bé học đi vệ sinh trước khi bé sẵn sàng. Mỗi bé đều khác nhau. Nếu đến tận khi bé đã qua sinh nhật lần thứ ba mà vẫn chưa thành thạo việc đi vệ sinh, đó cũng không phải là dấu hiệu cho thấy bé chậm phát triển đâu nhé.

Mẹ có thể nhận thấy những dấu hiệu của rối loạn phổ tự kỷ ngay từ khi bé còn nhỏ

Khi nào bắt đầu dạy bé đi vệ sinh?

 Nếu bé yêu chưa sẵn sàng về mặt phát triển, thì dù mẹ có áp dụng những chiến lược tốt nhất cũng sẽ không mang lại hiệu quả. Hãy chờ đợi những dấu hiệu rõ ràng sau đây để biết khi nào bé đã sẵn sàng bắt đầu:

  • Mẹ thay tã ít hơn. Cho đến khi bé khoảng 20 tháng tuổi, bé vẫn đi tiểu khá thường xuyên, nhưng khi bé có thể giữ khô ít nhất một hoặc hai tiếng, đó là dấu hiệu cho thấy bé đang phát triển khả năng kiểm soát bàng quang và đã sẵn sàng về mặt thể chất để học đi vệ sinh.

  • Thói quen đi ngoài của bé trở nên đều đặn hơn. Điều này giúp mẹ dễ dàng nhận ra khi nào là thời điểm thích hợp để cho bé ngồi bồn cầu.

  • Bé bắt đầu nói nhiều hơn về việc đi vệ sinh. Khi bé bắt đầu thông báo việc đi tiểu và đại tiện bằng cách nói ra hoặc thể hiện qua nét mặt, đó là dấu hiệu cho thấy việc tập đi vệ sinh đang đến gần.

Bé nhận ra và không thích tã ướt hoặc bẩn. Bé có thể bất ngờ quyết định rằng không muốn ở trong chiếc tã ướt hoặc bẩn nữa. Đó là dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng sử dụng bồn cầu rồi đấy.

Khi nào nên bắt đầu dạy bé đi vệ sinh?

Thông thường, bé chưa sẵn sàng học đi vệ sinh trước 2 tuổi, và một số bé có thể phải đợi đến tận 3 tuổi rưỡi.

Điều quan trọng là mẹ phải kiên nhẫn và tránh ép bé học đi vệ sinh trước khi bé sẵn sàng. Mỗi bé đều khác nhau. Nếu đến tận khi bé đã qua sinh nhật lần thứ ba mà vẫn chưa thành thạo việc đi vệ sinh, đó cũng không phải là dấu hiệu cho thấy bé chậm phát triển đâu nhé.

Yếu tố di truyền đóng vai trò trong việc làm tăng nguy cơ mắc ASD

Cách chuẩn bị cho bé trước khi bắt đầu tập đi vệ sinh

Bé đã thể hiện đủ các dấu hiệu sẵn sàng học đi vệ sinh. Nhưng mẹ đừng vội bỏ hết tã đi nhé — vẫn còn một vài bước chuẩn bị trước khi bắt đầu. Dưới đây là một số mẹo để giúp việc chuyển tiếp sang giai đoạn tập đi vệ sinh dễ dàng hơn:

  • Khuyến khích bé về việc đi vệ sinh
    Trước khi bắt đầu thử nghiệm không tã, mẹ hãy nhấn mạnh những lợi ích của việc dùng bồn cầu. Mẹ có thể nói: “Mặc đồ lót vui lắm!” hay “Chẳng mấy chốc, con sẽ được xả nước như người lớn rồi!”

Nhưng mẹ đừng nói xấu về tã hay gọi thói quen cũ của bé là “trẻ con” — điều này có thể làm bé phản ứng lại và dẫn đến sự kháng cự thật sự.

  • Đặt một cách nói chuẩn về việc đi vệ sinh
    Một số chuyên gia khuyên mẹ nên dùng từ ngữ chính thống (như đi đại tiện, tiểu tiện) thay vì từ lóng để bé không cảm thấy xấu hổ khi lớn lên. Nhưng điều quan trọng hơn cả là mẹ cần nhất quán trong cách gọi về việc đi vệ sinh.

Và đừng bao giờ gọi những gì trong tã của bé là “hôi” hay “bẩn.” Bé sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi đi vệ sinh nếu mẹ coi đó là một quá trình tự nhiên, chứ không phải là một việc “ghê gớm.”

  • Khen ngợi những hành động trưởng thành
    Hãy để bé biết mẹ tự hào về sự trưởng thành của bé bằng cách khen ngợi những hành động như uống nước từ ly mà không đổ hay chia sẻ đồ chơi với bạn.

Tuy nhiên, mẹ đừng yêu cầu bé phải quá “người lớn” — nếu bé cảm thấy bị ép buộc, bé có thể muốn quay lại những ngày thơ ấu đơn giản hơn (và hành động theo đó).

  • Mặc đồ phù hợp cho việc tập đi vệ sinh
    Mẹ hãy tạo thói quen cho bé mặc những bộ đồ phù hợp để tập đi vệ sinh. Chọn quần có thun co giãn mà bé có thể kéo lên kéo xuống mà không cần phải cài nút, kéo khóa hay thắt dây, tránh mặc những bộ đồ liền như yếm, và cho bé gái mặc váy hoặc đầm nếu bé thích.

Sau đó, mẹ hãy tập cho bé động tác quan trọng là kéo quần xuống và kéo lên: yêu cầu bé kéo quần xuống trước khi thay tã và kéo lên sau khi thay.

  • Hướng dẫn bé cách dùng bồn cầu
    Bé yêu thích bắt chước, và bồn cầu cũng không phải là ngoại lệ. Mẹ có thể giải thích cho bé cách ngồi lên bồn cầu, lau mình và xả nước, nhưng hiệu quả hơn rất nhiều — và cũng nhanh chóng hơn — là đưa bé vào phòng tắm và làm mẫu.

Tuy nhiên, nếu mẹ cảm thấy không thoải mái khi làm vậy, thì không cần phải làm bước này.

Chọn bồn cầu phù hợp
Chọn một chiếc bồn cầu chắc chắn và không bị đổ khi bé nhảy lên kiểm tra kết quả. (Để tăng phần thú vị, mẹ có thể cùng bé đi chọn bồn cầu và bọc nó lại như một món quà.)

Cách tập đi vệ sinh cho bé

 Tập đi vệ sinh là một cột mốc lớn và đối với nhiều phụ huynh, đó là một hành trình đầy thử thách, nhưng mẹ hãy yên tâm rằng mẹ đã chuẩn bị tốt và giờ là lúc để bắt đầu! Dưới đây là một số mẹo giúp mẹ bắt đầu:

  • Chuyển sang Pull-Ups
    Khi bé mới bắt đầu tập đi vệ sinh, mẹ có thể chọn loại Pull-Ups dùng một lần. Bé có thể kéo xuống như đồ lót, nhưng nếu bé gặp sự cố, nó sẽ thấm như tã và có thể kéo ra thay vì phải kéo qua chân.

  • Để bé tự cởi đồ
    Để bé tự do và nhận thức rõ hơn về cơ thể mình, mẹ có thể để bé chạy nhảy (ở trong sân hoặc phòng riêng có sàn dễ vệ sinh) mà không mặc đồ dưới. Khi không có tã giữ, bé sẽ khó mà không nhận ra khi đi tiểu. Để bồn cầu gần bên để bé có thể hành động nhanh chóng khi cần.

  • Quan sát kỹ lưỡng
    Mẹ có thể là người phát hiện ra khi nào bé cần đi vệ sinh tốt hơn chính bé. Hãy chú ý đến những dấu hiệu (như bé hay xoay người hay rặn) và nhẹ nhàng hỏi khi mẹ nghĩ bé cần đi vệ sinh. Mặc dù có thể mẹ sẽ đến muộn, nhưng vẫn cho bé ngồi bồn cầu để bé hiểu được sự kết nối.

  • Giữ cho bé luôn động lực
    Nhắc bé rằng việc đi vệ sinh có nghĩa là bé đang lớn lên. Mới đầu, mẹ có thể thưởng một chút — như dán một sticker vào lịch hay cho bé một đồng xu bỏ vào heo đất sau mỗi lần thành công.

Câu hỏi thường gặp

Tuổi nào là tốt nhất để bắt đầu dạy bé đi vệ sinh?

Thông thường, bé chưa sẵn sàng để học đi vệ sinh trước 2 tuổi, và một số bé có thể phải đợi đến tận 3 tuổi rưỡi.

Làm sao để bắt đầu dạy bé đi vệ sinh?

Hãy chú ý đến những dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng về mặt phát triển để học đi vệ sinh, và mua cho bé một chiếc bồn cầu nhỏ hoặc một ghế ngồi bồn cầu. Mẹ hãy cho bé mặc những bộ đồ dễ dàng kéo lên kéo xuống. Nói về lợi ích của việc sử dụng bồn cầu và bắt đầu sử dụng ngôn ngữ nhất quán để mô tả việc đi vệ sinh. Mẹ có thể cho bé thấy cách sử dụng bồn cầu (thực tế hơn, mẹ có thể làm mẫu cách đi vệ sinh của mình).

Việc dạy bé đi vệ sinh mất bao lâu?

Mỗi bé là một cá thể khác nhau. Nếu đến tận khi bé đã qua sinh nhật thứ ba mà vẫn chưa làm quen được với việc học đi vệ sinh, thì mẹ đừng lo, bé không chậm phát triển đâu nhé.

Tham khảo thông tin tại What to expect